महाराष्ट्र राज्यात जन्म दाखला (Birth Certificate) ऑनलाईन अर्ज करणे सोपे आणि वेळसापेक्ष आहे. हा दाखला शाळा प्रवेश, पासपोर्ट, आधार कार्ड, किंवा इतर सरकारी प्रक्रियांसाठी आवश्यक असतो. येथे, तुम्ही महाराष्ट्रात ऑनलाईन जन्म दाखला अर्ज करण्याची संपूर्ण प्रक्रिया, आवश्यक कागदपत्रे आणि महत्त्वाची टिप्स मराठीत जाणून घ्या.
जन्म दाखल्यासाठी ऑनलाईन अर्ज करण्याची प्रक्रिया
- अधिकृत वेबसाइट वर जा
महाराष्ट्र सरकारच्या आपले सरकार पोर्टल (https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in) वर विजिट करा. हे ऑनलाईन सेवेसाठीचे अधिकृत प्लॅटफॉर्म आहे. - नोंदणी (रजिस्ट्रेशन) करा:
- “नवीन वापरकर्ता” या पर्यायावर क्लिक करून आपले मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी, आणि इतर माहिती भरा.
- लॉगिन करण्यासाठी वापरकर्तानाव आणि पासवर्ड तयार करा.
- जन्म नोंदणी सेवा निवडा:
लॉगिन केल्यानंतर, “सिव्हिल रजिस्ट्रेशन” सेक्शनमध्ये जाऊन “जन्म दाखला” सेवा निवडा. - ऑनलाईन फॉर्म भरा:
- जन्म झालेल्या मुलाची/व्यक्तीची तपशीलवार माहिती (नाव, जन्म तारीख, जन्मस्थान, पालकांचे नाव) भरा.
- हॉस्पिटलचा जन्म नोंदणी दाखला (Birth Registration Report) असल्यास, त्याचा संदर्भ क्रमांक टाका.
- आवश्यक दस्तऐवज अपलोड करा:
- पालकांचे पहिल्या प्रतीचे पहिल्या प्रतीचे ओळखपत्र (आधार कार्ड, पॅन कार्ड).
- रुग्णालयातील जन्म प्रमाणपत्र (Hospital Certificate) किंवा ग्रामसेवक/साक्षीदाराचे प्रमाणपत्र.
- अर्ज शुल्क भरा:
ऑनलाईन पेमेंट (डेबिट/क्रेडिट कार्ड, नेट बँकिंग) करून फी भरा. सामान्यतः, शुल्क ₹50 ते ₹200 पर्यंत असते. - अर्ज सबमिट करा आणि acknowledgement प्रिंट करा:
सबमिट केल्यानंतर, एक अर्ज संदर्भ क्रमांक (ACK No.) मिळेल. त्याची प्रिंट काढून ठेवा.

आवश्यक कागदपत्रे
- बाळाचा/व्यक्तीचा जन्म तारीख आणि ठिकाणाचा पुरावा.
- पालकांचे ओळखपत्र (आधार कार्ड, वॉटर बिल, पासपोर्ट).
- रहिवासी प्रमाणपत्र (डोमिसाइल सर्टिफिकेट).
- जन्म नोंदणी करणाऱ्या व्यक्तीचे फोटो.
जन्म दाखला मिळण्याची वेळ
सामान्यतः, अर्ज सबमिट केल्यानंतर ७ ते १५ कामकाजाचे दिवस लागतात. तुम्ही आपले सरकार पोर्टलवर “अर्ज स्थिती तपासा” या पर्यायावरून अप्लिकेशन ट्रॅक करू शकता.

महत्त्वाचे टिप्स
- जन्म झाल्याच्या २१ दिवसात नोंदणी केल्यास प्रक्रिया वेगवान होते.
- जुन्या जन्म दाखल्यासाठी, तुम्हाला ग्रामपंचायत किंवा नगरपालिका कार्यालयात संपर्क करावा लागेल.
- फॉर्ममध्ये चुकीची माहिती टाळण्यासाठी दुहेरी तपासणी करा.
संपर्क माहिती
- हेल्पलाइन नंबर: ०२२-४९१५०८०० (महाराष्ट्र सिव्हिल रजिस्ट्रेशन विभाग).
- ईमेल: crs.maharashtra@gov.in. Birth

निष्कर्ष: महाराष्ट्रात ऑनलाईन Birth Certificate मिळविणे सोपे आहे, पुरेशी माहिती आणि कागदपत्रे असल्यास. आपले सरकार पोर्टलचा वापर करून तुमचा वेळ वाचवा आणि प्रक्रिया झटपट पूर्ण करा.