1. क्रॉस्ड चेक म्हणजे काय?

क्रॉस्ड चेक म्हणजे चेकच्या डाव्या कोपऱ्यात दोन समांतर रेषा काढलेला चेक. हे चेक थेट रोख पैसे मिळविण्यासाठी वापरता येत नाहीत. त्याऐवजी, चेक प्राप्तकर्त्याच्या बँक खात्यात जमा करावा लागतो. उदाहरणार्थ, जर चेकवर “& Co.” किंवा “A/C Payee” असे लिहिले असेल, तर तो क्रॉस्ड चेक समजला जातो.

2. क्रॉस्ड चेकचे प्रकार

• सामान्य क्रॉसिंग (General Crossing): चेकवर फक्त दोन समांतर रेषा असतात. हे चेक कोणत्याही बँकद्वारे जमा केला जाऊ शकतो.
• विशेष क्रॉसिंग (Special Crossing): रेषांमध्ये विशिष्ट बँकेचे नाव लिहिलेले असते. चेक फक्त त्या नावाच्या बँकेत जमा होऊ शकतो.

3. क्रॉस्ड चेक कसे वापरायचे?

1. चेकच्या डाव्या कोपऱ्यात दोन समांतर रेषा काढा.
2. रेषांमध्ये “A/C Payee Only” किंवा “& Co.” लिहा.
3. प्राप्तकर्त्याचे नाव, रक्कम आणि सही पूर्ण करा.
4. चेक प्राप्तकर्त्याच्या बँकेत जमा करा.

4. क्रॉस्ड चेकचे फायदे

• सुरक्षितता: चोरी झाल्यास रोख पैसे मिळणार नाहीत.
• पैशाचा मागोवा: बँक खात्यातूनच ट्रान्झॅक्शन होते.
• कायदेशीर सुरक्षा: चुकीचा वापर झाल्यास गुन्हा दाखल करता येतो.

5. क्रॉस्ड चेक vs बेअरर चेक

• बेअरर चेक: कोणालाही रोख पैसे मिळू शकतात.
• क्रॉस्ड चेक: फक्त प्राप्तकर्त्याच्या खात्यात जमा होतो.

हे देखील वाचा

चेकचे प्रकार (Types of Cheques) – संपूर्ण माहिती मराठीत | बेअरर, ऑर्डर, क्रॉस्ड चेक 2025

6. वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)

7. क्रॉस्ड चेक संबंधित महत्त्वाचे लिंक्स

1. RBI Guidelines on Cheques
2. Banking Security Tips
3. Types of Cheques Explained
4. Financial Literacy by NCERT
5. Crossed Cheque Legal Info
6. Digital Banking Security
7. Cheque Clearing Process
8. Financial Fraud Prevention
9. Banking Terms in Marathi
10. Global Cheque Standards

8. निष्कर्ष (Conclusion)

क्रॉस्ड चेक हा पैसे व्यवहाराचा सुरक्षित मार्ग आहे. बँकिंग सुरक्षितता, पैशाचा मागोवा आणि कायदेशीर फायद्यांसाठी क्रॉस्ड चेक नियमित वापरा. ही माहिती इतरांशी शेअर करून जागरूकता वाढवा!

या पोस्टमध्ये दिलेली माहिती अचूक आणि सर्वसाधारण वापरासाठी आहे. बँकिंग नियमांसाठी संबंधित बँक किंवा RBI च्या अधिकृत साइटवरून पडताळून घ्या.