भारतातील प्रत्येक नागरिकासाठी पासपोर्ट बनवणे सोपे आणि सुव्यवस्थित झाले आहे. ऑनलाइन पासपोर्ट अर्ज प्रक्रिया आणि आवश्यक कागदपत्रांची संपूर्ण माहिती येथे मराठीत समजून घ्या.
ऑनलाइन पासपोर्टसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया
१. पासपोर्ट सेवा वेबसाइटवर रजिस्ट्रेशन
- पासपोर्ट सेवा ऑफिशियल वेबसाइट वर जा.
- “नवीन वापरकर्ता रजिस्ट्रेशन” निवडा आणि आधार कार्ड, मोबाइल नंबर, ईमेल इत्यादी तपशील भरा.
२. फॉर्म भरणे
- लॉग इन करून “अर्ज नवीन Passport साठी” पर्याय निवडा.
- सर्व वैयक्तिक तपशील (नाव, जन्मतारीख, पत्ता) काळजीपूर्वक भरा.
३. अर्ज फी भरणे
- ऑनलाइन पेमेंट (डेबिट/क्रेडिट कार्ड किंवा नेट बँकिंग) करा. सामान्य पासपोर्टसाठी ₹१५०० आणि टॅटू पासपोर्टसाठी ₹३५०० फी आहे.
४. अपॉइंटमेंट बुक करा
- “अपॉइंटमेंट बुक करा” पर्याय निवडून जवळच्या Passport सेवा केंद्र (PSK) मधील तारीख व वेळ निवडा.
५. Passport seva kendra ला हजर राहणे
- नियोजित तारखेला सर्व मूळ कागदपत्रे आणि प्रिंट केलेला अर्ज घेऊन पासपोर्ट सेवा केंद्रावर हजर राहा.

पासपोर्टसाठी आवश्यक कागदपत्रे (Compulsory Documents)
पासपोर्ट अर्जासाठी ३ प्रकारचे कागदपत्रे सादर करणे अनिवार्य आहे:
१. पत्ता सिद्ध करणारे कागदपत्रे (Address Proof)
- आधार कार्ड
- मतदान ओळखपत्र (Voter ID)
- लाईट बिल / टेलिफोन बिल (सद्य ३ महिन्यांपेक्षा जुने नाही)
- रेशन कार्ड (जर पत्ता अद्ययावत असेल)
२. जन्मतारीख सिद्ध करणारे कागदपत्र (Date of Birth Proof)
- जन्म दाखला (Birth Certificate)
- १०वीचा मार्कशीट किंवा स्कूल सोडल्याचा दाखला (School Leaving Certificate)
- पॅन कार्ड (जर DOB असेल तर)
३. ओळखपत्र (Identity Proof)
- पॅन कार्ड
- ड्रायव्हिंग लायसन्स
- आधार कार्ड

अतिरिक्त कागदपत्रे (Additional Documents)
काही विशिष्ट प्रकरणांसाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक असू शकतात:
- नाव बदलल्यास: गॅझेट नोटिफिकेशन किंवा लेगल डॉक्युमेंट.
- वैवाहिक स्थिती: लग्न दाखला (Marriage Certificate).
- गैर-हजर पालक (Minor साठी): Annexure ‘D’ फॉर्म आणि पालकाचा पासपोर्ट.

महत्त्वाचे सूचनाः
- सर्व कागदपत्रे स्व-प्रमाणित प्रती (Self-attested) असावीत.
- ऑनलाइन फॉर्म भरताना फोटो आणि सह्या योग्य आकारात (अपलोड करताना ४.५x३.५ सेमी) असाव्यात.
- PSK ला जाताना मूळ कागदपत्रे + झेरॉक्स घेऊन जा.
निष्कर्ष
ऑनलाइन Passport अर्ज प्रक्रिया सोपी आहे, पण कागदपत्रे योग्य पध्दतीने तयार करणे गरजेचे आहे. अधिक माहितीसाठी पासपोर्ट सेवा वेबसाइट भेट द्या.
ही माहिती उपयुक्त वाटल्यास इतरांसोबत शेअर करा! 🛂