एचएसआरपी (High Security Registration Plate) म्हणजे उच्च सुरक्षितता असलेली वाहनाची नोंदणी प्लेट. भारत सरकारने ही प्लेट्स सर्व वाहनांसाठी (कार, बाइक, ट्रक, इ.) अनिवार्य केली आहेत. याचा मुख्य उद्देश वाहन चोरी, फसवणूक, आणि बनावट नंबर प्लेट्सवर नियंत्रण ठेवणे हा आहे.
HSRP नंबर प्लेटची वैशिष्ट्ये:
१. क्रोमियम होलोग्राम: प्रत्येक प्लेटवर भारताच्या चिन्हासह एक विशेष होलोग्राम स्टिकर असते.
२. लेझर कोड: प्लेटवर एक अद्वितीय लेझर कोड कोरलेला असतो, जो वाहनाची माहिती सांगतो.
३. नॉन-रिमूव्हेबल स्नॅप लॉक: ही प्लेट वाहनावर स्थायीपणे बसवली जाते. ती काढणे किंवा बदलणे अशक्य आहे.
४. रिफ्लेक्टिव्ह शीट: रात्री किंवा अंधारात प्लेट चमकते, ज्यामुळे नंबर सहज वाचता येतो.
HSRP नंबर प्लेट मिळविण्याची प्रक्रिया:
१. अधिकृत वेबसाइट: https://bookmyhsrp.com वर जाऊन वाहनाचा प्रकार (कार/बाइक/इतर) निवडा.
२. वाहन तपशील: वाहनाचा नोंदणी क्रमांक (RC), चेसिस नंबर, इंजिन नंबर, इ. टाका.
३. डीलर निवड: जवळच्या अधिकृत डीलरचे ठिकाण निवडा.
४. पेमेंट: ऑनलाइन पेमेंट करून अॅपॉइंटमेंट बुक करा.
५. प्लेट फिटिंग: निवडलेल्या तारखेला डीलरकडे प्लेट बसवून घ्या.
आवश्यक कागदपत्रे:
- वाहनाचा रजिस्ट्रेशन सर्टिफिकेट (RC).
- मालकाचा ओळखपत्र (आधारकार्ड, पॅनकार्ड, पासपोर्ट).
- रहदारी पत्ता पुरावा.
HSRP नंबर प्लेट चे फायदे:
- वाहन चोरी रोखण्यास मदत.
- सर्व राज्यांमध्ये एकसमान प्लेट्समुळे ओळखणे सोपे.
- प्लेट्स टिकाऊ आणि हवामानास झेलू शकतात.
महत्त्वाचे सूचना:
- २०१९ पासून नवीन वाहनांसाठी एचएसआरपी अनिवार्य आहे. जुन्या वाहनांनीही ही प्लेट्स लावून घेणे बंधनकारक आहे.
- एचएसआरपी नसलेल्या वाहनांवर पोलिस जुर्माना करू शकतात.
- प्लेटची किंमत वाहनाच्या प्रकारानुसार ४०० ते १,२०० रुपये पर्यंत असते.
नोंद: एचएसआरपी प्लेट्स फक्त अधिकृत डीलर्सकडूनच मिळवा. फेक प्लेट्स वापरल्यास कायदेशीर कारवाई होऊ शकते. वाहनाची सुरक्षितता वाढविण्यासाठी एचएसआरपी लावणे गरजेचे आहे.
(ही माहिती भारत सरकारच्या परिवहन विभागाच्या नियमांनुसार आहे. अधिक अद्ययावत माहितीसाठी संबंधित RTO कार्यालयाशी संपर्क साधावा.)